Rapporteringsdatum 09-09-2020

VISES is een grensoverschrijdend project met 22 Waalse, Nederlandstalige en Franse partners. Aan Belgische zijde zijn er ConcertES, projectleider en -coördinator; ALEAP; Atout EI, CAIPS; Ressources ASBL; Unipso; SAW-B en CES. 4Werk en UCCL zijn de 2 Nederlandstalige partners. Credal, Netwerk Financité en Sociale Innovatie Fabriek zijn de 3 Belgische geassocieerde partners van het VISES-project. Aan Franse zijde gaat het om CRESS HdF, projectcoördinator, APES, Coorace, Uriopss en France Active. De Franse geassocieerde partners zijn Chair’SSE, Mutualité Française, Mouves en Institut Godin. Concreet ontwikkelt het VISES-project een instrument om de maatschappelijke impact van bedrijven uit de sociale en solidaire economie te valoriseren. Door de omvang en het wezenlijke belang van het project op het terrein, proberen wij een gunstige omgeving te creëren om over deze problematiek te overleggen. Om zeker te zijn dat wat binnen het project komt spoort met de werkelijkheid op het terrein, komen de partners samen in drie experimenteerpools: pool inschakeling; pool Solidariteit en pool andere SSE. Tot welke pool ze behoren, is afhankelijk van hun maatschappelijk doeleinde. De pool Inschakeling (met bedrijven die diensten en werk bieden aan mensen voor wie de link met tewerkstelling is vervaagd) bestaat uit de volgende projectpartners: Atout EI, CAIPS, ALEAP, Coorace en 4Werk. De pool Solidariteit (met organisaties die gemeenschapsdiensten aanbieden om tegemoet te komen aan wezenlijke noden van burgers voor een betere universele toegang tot deze diensten) bestaat uit de volgende projectpartners: URIOPSS, SAW-B, CAIPS, UNIPSO. De pool Andere SSE (met organisaties die de praktijken en de waarden van de SSE onderschrijven en goederen en diensten aanbieden in alle sectoren, behalve organisaties die integratie en/of solidariteit als voornaamste activiteit hebben) bestaat uit de volgende partners: SAW-B, APES, Ressources en France Active. Deze pools werken op de specifieke valorisatie van de maatschappelijke impact in de ondernemingen van hun sector en staan in voor de opvolging van de experimentele fase. Na 4 jaar werking willen wij de grensoverschrijdende coconstructie van het project als bijzondere troef aanhalen. Het is een ontegensprekelijke rijkdom om bestaand werk, expertise en middelen te kunnen delen en om een gecoördineerd samenwerkingsnetwerk op te bouwen met onderzoekers, federaties en bedrijven uit de SSE en financiers, dat onze nationale en regionale grenzen overstijgt. Dit alles is mogelijk dankzij de vlotte samenwerking tussen Frankrijk en België, zowel voor de coördinatie als het projectbeheer. Dit vergemakkelijkt de uitvoering van het project enorm. Wij kunnen voor de creatie van het instrument dan ook concrete resultaten voorleggen. Er bestaat een methodologische nota die een gemeenschappelijk analysekader omvat voor alle bedrijven die zich bereid hebben verklaard om onze aanpak binnen hun organisatie te testen volgens een actie-onderzoek benadering. (deze bedrijven worden ‘testbedrijven’ genoemd). De nota voorziet drie gemeenschappelijke fases voor hun evaluatieprocedure: een diagnose en een stand van zaken maken (1); gegevens verzamelen (2); gegevens analyseren (3). Er waren veel vergaderingen en uitwisselingen nodig om deze gemeenschappelijke visie op en dit standpunt over het instrument op te bouwen. Het resultaat is een pleidooi dat gewijd is aan het belang van de evaluatie en de positionering van het VISES-instrument. Deze elementen hebben geleid tot de publicatie van het 2de Thematische Schrift: “De maatschappelijke impact van sociaal ondernemerschap evalueren: de nood aan coconstructie”. De tekst is beschikbaar op het tabblad ‘Publicaties’ op onze website. In 2017 en 2018 werd er met het project een belangrijke stap gezet: wij gingen over van het ontwerpen van het instrument naar de praktijk. Uiteindelijk hebben 68 testbedrijven met het instrument gericht geëxperimenteerd. VISES is een actieonderzoeksproject bij uitstek, waarbij grenzen constant worden verlegd en het concept mee wordt uitgevonden of heruitgevonden. Zo werd bijvoorbeeld met semicollectieve begeleiding een nieuwe werkwijze in gang gezet. Dit type begeleiding wordt collectief opgemaakt en uitgevoerd op een grensoverschrijdende basis (voor de begeleiders en wat betreft de Waalse en Franse bedrijven). Tussen 5 en 10 bedrijven volgen samen de collectieve sessies en beschikken bovendien over een beperkte individuele begeleiding. Deze werkwijze stimuleert de dialoog en de emulatie tussen testbedrijven. Het actieonderzoek wordt ook waargemaakt door een dialoog met de financiers van de SSE en andere projecten of initiatieven rond maatschappelijke impact. Sinds de opstart van het project hebben wij 6 events georganiseerd: een Ronde tafel met financiers op 11/10/2016 (Rijsel), de 1ste Meetings van de Maatschappelijke Impact op 23/11/2016 (Bois du Cazier), de 1ste dag van de testbedrijven op 1/6/2017 (Rijsel), de 2de Meetings van de Maatschappelijke Impact op 23/11/2016, de 2de dag van de testbedrijven op 31/5/2018 (Brussel) en de 3de dag van de testbedrijven op 22/11/2018 (Rijsel). Deze dagen verstevigen de community van testbedrijven; ze worden georganiseerd om een bijdrage te leveren zowel aan de testbedrijven als aan de projectpartners. Tijdens de dagen worden de werkzaamheden gestructureerd volgens afwisselend plenaire bijeenkomsten voor uitwisseling van informatie en workshops. Daarbij delen de bedrijven hun beleving, hun moeilijkheden en hun ideeën voor actie, en leren ze van elkaars ervaringen. 2019 is het jaar van de verspreidingsfase van de VISES-aanpak en van het VISES-project meer algemeen. Een aantal tools werden ontwikkeld ter ondersteuning voor een bredere verspreiding. Eind 2017 werd een videofilmpje gemaakt waarmee SSE-bedrijven kennis kunnen maken met het begrip sociale impact. Ook werden eind 2018 6 videofilmpjes afgerond waarin testbedrijven getuigen over de meerwaarde van de VISES-aanpak. Sensibiliserings- en opleidingsmodules werden uitgewerkt en aangeboden door de begeleidende partners. Dit zijn stramienen/rode draden die de begeleiders worden aangeboden voor hun sensibiliserings- en opleidingssessies. Zij staan er garant voor dat dezelfde informatie voor alle deelnemers beschikbaar is en dat de onderliggende waarden van het project worden bestendigd. Twee laatste thematische schriften (TS) werden opgesteld – één over onze aanpak (“Dit is geen handleiding” - TS3), één over het verloop van het project (“Actieonderzoeksproject VISES” - CT4). Voor meer informatie: www.projetvisesproject.eu.