GRENSOVERSCHRIJDEND SAMENWERKINGSPROGRAMMA

Met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

ALARM FWV

Kerngegevens

Projectleider

SDIS 59
Rue de Pas 18
59028 Lille
FRANCE

Contactpersoon

Gilles GREGOIRE

Begindatum

01-10-2016

Einddatum

30-09-2021

Budgettaire elementen

Totaal Budget
2 592 458,80 €

Website:

http://www.interreg-alarm.eu/





ALARM FWV

Voor een veiligheid zonder grenzen Verbetering van de grensoverschrijdende hulpverlening en rampoefeningen Operationeel beheer van de risico’s in het grensgebied Frankrijk-Wallonie-Vlaanderen

axe3

Categorie

Project

Specifieke doelstelling van het programma

Anticiperen op en beheren van de natuurlijke, technologische en industriële risico's en van de noodsituaties

Domein van bijstandsverlening

Risicopreventie en -beheer van niet aan het klimaat gerelateerde natuurlijke risico’s (d.w.z. aardbevingen) en de risico’s in verband met menselijke activiteiten (bv. technologische ongevallen), met inbegrip van bewustmaking, burgerbescherming en ram


De gevolgen van een natuurramp of een technologisch of industrieel incident laten zich niet tegenhouden door de landsgrenzen. Een dichtbevolkte zone en gemeenschappelijke risico’s mogen geen obstakel zijn voor de hulpverlening in noodsituaties. Met een gemeenschappelijke grens van 620 km geldt dit zeer zeker ook voor België en Frankrijk. De grenszone wordt gekenmerkt door een grote concentratie van industrieën, 2 kerncentrales (Gravelines en Chooz), vergelijkbare natuurrisico's (overstromingen, grondverschuivingen, ondergrondse holtes), grote verkeersassen, een uitgesproken grensoverschrijdende verstedelijking en een hoge bevolkingsdichtheid (324 inwoners per km2). Om zich tegen deze gedeelde risico’s te wapenen, beoogt het project ALARM de ontwikkeling van grensoverschrijdende operationele samenwerking tussen de actoren op het gebied van civiele veiligheid aan beide zijden van de Frans-Belgische grens en dit op verschillende niveaus (risicoanalyse, planning, crisisbeheer). Het hoofddoel van het project is de implementatie van een geïntegreerd beheer van een brede waaier van risico’s (natuurlijke, technologische en menselijke risico’s) aan beide zijden van de grens. Een gemeenschappelijk platform voor informatie-uitwisseling en het in kaart brengen van grensoverschrijdende risico’s maakt de ontwikkeling mogelijk van een 'dagelijkse' operationele samenwerking tussen de Franse en de Belgische brandweer.

Rapporteringsdatum 13-05-2022

Het Interreg FWVL-project ALARM ging op 1 oktober 2016 van start. Dit tripartiete initiatief “Frankrijk-Wallonië-Vlaanderen” moet een grensoverschrijdende operationele samenwerking tot stand brengen tussen de spelers op het domein van de burgerbescherming aan weerszijden van de Frans-Belgische grens. Om die uitdaging aan te gaan verenigt het Interreg-project “ALARM” 26 Vlaamse, Waalse en Franse partners rond een drievoudige ambitie: - de analyse van de bestaande risico’s delen; - in het dagelijkse leven leren samenwerken om in noodsituaties beter te reageren, - civiele veiligheid een grotere burgercultuur geven. Het ISSeP, hoofdpartner van werkpijler 1 “geïntegreerd risicobeheer”, inventariseerde de gegevens over de inrichting, werkmiddelen en middelen die voor elke kazerne in de projectzone worden ingezet. GeoALARM, een toepassing om gegevens te delen, werd gecreëerd en voor de partners online geplaatst. Vervolgens ontwikkelde het ISSeP een operationeel mappingplatform dat op de wensen en behoeften van de gebruikers van de hulpverleningszones en SDIS is afgestemd. De verschillende gebruikers kregen op het einde van het programma een opleiding over het gebruik van dit platform. De technische partners realiseerden verschillende studies aangaande de uniformering en convergentie van Franse en Belgische gegevens. De keuze viel op duurzame gegevens, zoals Open streetMap voor de kaartachtergronden, de geoservices en gegevens van Eurostat voor de gegevens van eigenaars. Tijdens de verschillende seminaries en webinars van werkpijler 3 “Betrokkenheid van de lokale overheden” werd het platform voorgesteld. Verschillende gemeenten wilden graag toegang tot deze tool om er informatie te kunnen invoeren; zij kregen op het einde van het project een opleiding over het gebruik ervan. De operationele partners ontmoetten elkaar in het kader van werkpijler 4 “Operationele samen¬werking”: organisatie van informatievergaderingen en werkgroepen, ontwerpovereenkomst. Zo werd een Frans-Belgische werkgroep opgericht die de principes van grensoverschrijdende governance inzake burgerbescherming moet bepalen. Deze werkgroep, bestaande uit officieren uit de hulpverleningszones en SDIS, werkte aan dragers die moeten bijdragen tot de operationele samenwerking (fiches met aanwervings-procedures) en tot de invoering van de systematische uitwisseling van ervaringen opgedaan tijdens grensoverschrijdende interventies en de gezamenlijke opleidingen (tools voor operationeel beheer en bevelvoering). Van de eerste Frans-Belgische operationele respons van de brandweer inzake NRBCe/CBRN-risico’s (nucleaire, chemische, biologische risico’s en ontploffingsgevaar) werd een zeer grondige studie gemaakt. Het nieuwe rechtskader werd maar in juli 2019 officieel gemaakt, met de ondertekening van de binationale administratieve regeling (en de lancering van het proces voor lokale overeenkomsten tussen hulpverleningszones en SDIS). Door deze achterstand verschoven ook de doelstellingen, waardoor de partners genoodzaakt waren om een verlenging van het project met één jaar aan te vragen. De lokale overeenkomsten voor wederzijdse bijstand werden ondertekend: Tussen Dinaphi en de SDIS Nord Tussen de SDIS Nord en de hulpverleningszones van Henegouwen Tussen de SDIS Nord en de hulpverleningszones van West-Vlaanderen Tegelijkertijd werden enkele oefeningen gehouden om inzicht te verwerven in de organisatie en de brandweerlui vertrouwd te maken met de interventietechnieken van elkaars land (oefendag bij RPA Hainaut sécurité, slachtofferextractie in Hautmont, e-conferentie, CBRN 2021, …). Werkpijler 3 “Betrokkenheid van de lokale overheden” was gewijd aan de responsabilisering, informatieverstrekking en begeleiding van de burgemeesters in het kader van het risicobeheer en de noodplanning. De projectpartners MEL, EFUS, SDIS Nord, EMIZ Nord en de diensten van de gouverneurs van Henegouwen en West-Vlaanderen, met de steun van enkele geassocieerde partners (Directies veiligheid, diensten van de gouverneur van Namen, o.a.) vergaderden tijdens de volledige looptijd van het project in werkgroepen, om informatiedragers te creëren, structurerende documenten op te stellen en verschillende opleidings- en informatiesessies te organiseren in de vorm van een seminarie, workshop of webinar: - Seminarie van 17 mei 2018 bij de Europese Metropool Rijsel. - Workshops in Jeumont en Kortrijk, in november 2019, over de Plans Communaux de Sauvegarde (PCS) / Algemene Nood- en Interventieplannen - Webinar voor het gedeelte “ZUID” van het project (Namen, Luxemburg, Ardennes en Aisne), op 25 maart 2021 - Webinar gewijd aan betrokkenheid van de burger bij het crisisbeheer en de noodplanning Dankzij de werkzaamheden van de werkgroepen en de organisatie van evenementen kon worden ingespeeld op de behoeften van de deelnemers, met de publicatie van twee structurerende documenten: - de Frans-Belgische vergelijkende reglementaire benadering inzake risicobeheer - de gids met goede praktijken inzake risicobeheer (voor, tijdens, na de crisis), vergezeld van praktische fiches over opmerkelijke acties in Europa. Het Interreg FWVL-project ALARM werd getekend door de wereldwijde COVID-19-pandemie, die leidde tot lockdown, afstand houden bij menselijke activiteiten, uitstel van tal van evenementen en tijdelijke sluiting van de Frans-Belgische grens. Ook de activiteiten ontsnapten hier niet aan. Toch konden de werkzaamheden die in elke werkpijler aangevat werden, voortgezet worden en konden alle vooropgestelde doelstellingen gehaald worden.