Rapporteringsdatum 27-09-2022

Het TRANSFIRM-project moet banden scheppen tussen de structuren voor begeleiding bij het studentenondernemerschap en de studenten-ondernemers van de drie grenszones: het departement Nord in Frankrijk, Picardisch Wallonië en Vlaanderen. Verschillende acties werden ondernomen, met name onderzoek, challenges en grensoverschrijdende opleidingen. Twee onderzoeksprojecten werden gerealiseerd.De UCLouvain realiseerde een onderzoek. De verschillende structuren voor studenten-ondernemerschap op het grondgebied werden bevraagd om een stand van zaken te kunnen opmaken van de begeleiding in de drie regio’s. Het onderzoek was ook gericht op de studenten-ondernemers. Begeleide studenten werden bevraagd om na te gaan wat hun noden zijn en om hun feedback te krijgen over de door de structuren aangeboden begeleidingsmethodes. In 2020 werden focusgroepen georganiseerd met studenten uit elke regio. De eerste resultaten van deze onderzoeken werden tijdens een workshop in juni 2021 aan de partners en begeleidingsstructuren voorgelegd. Via deze activiteiten leerden de verantwoordelijken van de begeleidingsstructuren voor studenten-ondernemers van onze verschillende instellingen elkaar beter kennen, wisselden ze van gedachten en bezochten ze elkaars locaties. Dat eerste element lijkt misschien onbeduidend, maar het is wel origineel en zeer verrijkend in een wereld waarin elk educatief ecosysteem voor ondernemers zeer autonoom en afgezonderd inwerkt op louter het lokale geografische grondgebied. De documentatie aangaande deze werkingsrealiteit werd overigens door ons onderzoek verder aangevuld. Aan de hand hiervan konden we ook de voordelen van een supranationale aanpak beklemtonen (expertise en werkmiddelen delen, kruisbestuiving van de actoren) en tegelijkertijd wijzen op eventuele moeilijkheden (om een zinvol supranationaal begeleidingstraject te creëren, is het noodzakelijk dat iedereen zich in een specifiek domein specialiseert, terwijl we nu over zeer gelijksoortige expertises beschikken). Tegelijkertijd verrichtte ook UMons onderzoekswerk om na te gaan in hoeverre het waarschijnlijk is dat een ondernemersidee vanaf het ogenblik waarop het wordt uitgesproken, wordt omgezet in een ondernemingsproject met veel groeipotentieel. Naar aanleiding van deze analyse werden een aantal vaststellingen geformuleerd. In eerste instantie moet beklemtoond worden dat de handel op het vlak van economische rentabiliteit en omzet altijd een vaste waarde is, ongeacht de in beschouwing genomen periode en de omvang van de ondernemingen. Ten tweede zijn ook de vervaardiging en de bouw groeisectoren, ook al kampten ze in 2020 met een aanzienlijke groeivertraging. Deze groeivertraging werd in voldoende grote ondernemingen (kmo's) gecompenseerd. Huisvesting en horeca zijn mogelijk interessante sectoren, maar ze zijn te cyclisch om als vaste waarde beschouwd te worden, ongeacht de omvang van de onderneming. De kmo's op dit domein lijken minder beïnvloed te zijn door de gezondheidscrisis. Transport en opslag gaan ook in stijgende lijn. Ook in deze sector ondergaan de kmo's minder de invloed van de gezondheidscrisis. Bij de kmo's tot slot bleken sectoren als onderwijs en financiële en verzekeringsactiviteiten vóór de crisis bijzonder veelbelovend te zijn; de vraag is of ze opnieuw rendabel zullen worden. De resultaten van dit onderzoek werden op 10 december 2021 voorgesteld. Tijdens dit evenement werden ook de ecosystemen van het studentenondernemerschap van de drie regio’s uiteengezet. Pierre Gagnaire, internationaal gastronomisch ondernemer en vermaard sterrenchef, gaf op 10 december een lezing, die online werd uitgezonden. Verder werden evenementen georganiseerd die voor de studenten van de regio’s toegankelijk waren. Een eerste ontmoeting vond plaats op 18 december 2018 in Hangar-K in Kortrijk, georganiseerd door onze partners, de Universiteit Gent en HOWEST. Tijdens het evenement konden studenten en jonge ondernemers van de partnerorganisaties van TRANSFIRM voor elkaar hun project “pitchen” en met de aanwezige coaches van gedachten wisselen. Die dagen waren 55 studenten-ondernemers of ondernemers in wording aanwezig (5 Franse, 6 Waalse en 44 Vlaamse studenten). Een tweede evenement – de officiële lancering van TRANSFIRM – vond plaats op 27 februari 2019 in het FabLab TechShop Leroy Merlin van Rijsel. In het kader van een creatieve workshop prototyping van voorwerpen was het de bedoeling om tussen de Franse en Belgische studenten-ondernemers een hecht teamverband tot stand te brengen. 12 studenten (4 van Hauts-de-France en 8 van Wallonië) namen deel aan een creatieve workshop over prototyping van voorwerpen. Diezelfde dag werd ter gelegenheid van de lancering een persconferentie gehouden. Een derde ontmoeting vond plaats ter gelegenheid van de Student Projects Week in Wallonië, van 25 tot 29 maart 2019. De Belgische incubatoren gespecialiseerd in de begeleiding van studenten-ondernemers – La Maison de l’Entreprise en de Start Me Up Challenge – nodigden de partners van TRANSFIRM uit om tijdens deze sensibiliseringsdagen voor studentenondernemerschap, met voordrachten en projectvoorstellingen, een stand open te houden. Zeven Franse studenten-ondernemers woonden de lezingen in Bergen en Charleroi bij. Sommige van de bestaande challenges werden aan de partners doorgespeeld, om studenten aan de andere kant van de grens aan te trekken; dat is bijvoorbeeld het geval voor de HIBSTER-challenge, die in Rijsel plaatsvond en waaraan vier Waalse en zes Vlaamse studenten deelnamen. Ook Belgische studenten konden een opleiding van het IAE (Universiteit van Rijsel) volgen en twee studenten van Condorcet deden dat ook. Er werd een sessie van drie grensoverschrijdende workshops georganiseerd, die in mei 2021 online plaatsvond. In oktober en november 2021 vonden bovendien drie grensoverschrijdende coachingsessies plaats. 13 Franse, 9 Vlaamse en 15 Waalse studenten werden gecoacht door deskundigen uit de drie regio's. 123 studenten namen dankzij TRANSFIRM deel aan ondernemerschapsprogramma's. Er werd ook een grensoverschrijdende challenge georganiseerd: de Flourishing Business Challenge, die over drie dagen zou lopen en zou bestaan uit opleidingen en werksessies met studenten uit de drie regio’s; de bedoeling zou zijn om oplossingen te zoeken voor een grensoverschrijdende ontwikkelingsproblematiek. Jammer genoeg moest dit evenement door de gezondheidscrisis uitgesteld worden tot februari, maart en april 2021 en online worden gehouden. Een zestigtal studenten namen in een gemengd team deel aan deze challenge. Voor meer informatie kunt u terecht op de website https://transfirm.eu/