Rapporteringsdatum 18-04-2023

DEMO (Duurzaamheid en Ecologie in de Muzieksector en haar Operatoren) vormde meer dan vijf jaar een Frans-Belgisch samenwerkingsverband tussen concertzalen, muziekfestivals en experten op het gebied van lokale en duurzame ontwikkeling. Deze partijen verenigden hadden zich in eerste instantie verenigd om de natuurlijke rijkdom van de Euroregio te beschermen en meer in het algemeen om via hun activiteiten te werken aan een duurzame en menselijke ontwikkeling die het grensoverschrijdende erfgoed ten goede komt. Het partnerschap bestond uit 4 Franse, 4 Vlaamse en 3 Waalse partners: - 3 festivals: Dour Festival in samenwerking met 3D vzw (Dour, BE), Le Cabaret Vert georganiseerd door FLaP (Charleville-Mézières, FR) en Ieperfest (Ieper, BE). - 5 culturele structuren: Le Grand Mix (Tourcoing, FR), Les 4 Ecluses (Duinkerke, FR), Wilde Westen, (Kortrijk, BE), 4AD (Diksmuide, BE) en het Centre Culturel René Magritte (Lessen, BE) dat ook een festival organiseert (Roots & Roses). - 3 structuren voor duurzame ontwikkeling: ExtraCité (Rijsel, FR), IDEA (Bergen, BE) en IMOG (Harelbeke, BE). Bogend op hun ervaring inzake samenwerking, hun knowhow op het gebied van duurzaamheid en hun belangrijke invloedssfeer was het de ambitie van de elf projectpartners innovatieve en creatieve oplossingen te ontwikkelen en te testen voor de duurzame valorisatie van het grensoverschrijdend cultureel en natuurlijk erfgoed, met als doel de aantrekkelijkheid en de duurzame ontwikkeling van het grondgebied te versterken. De bevordering van de collectieve bewustwording en de gedragsverandering van het grote publiek en hun collega’s was een doel dat de partners, met het oog op overdraagbaarheid, in het achterhoofd hielden. Ze wilden bijdragen tot de uitdagingen van de Europese strategie voor slimme, duurzame en inclusieve groei. Het doel van de samenwerking was dus de kennis en ervaring van de partners te bundelen om van elkaar te leren. Dankzij de uitwisseling van goede praktijken wilden ze de aanpak van de duurzame ontwikkeling van elke partner perfectioneren in het kader van een voortdurende verbetering en vooruitgang. DEMO had drie grote actielijnen: - het invoeren van een gemeenschappelijk referentiesysteem om werkmethodes en kennis te delen en een gemeenschappelijke visie te vormen - het uitvoeren van collectieve en individuele initiatieven en experimenten op vlak van de vier aspecten van duurzame ontwikkeling (milieu, maatschappij, economie en cultuur) - het verspreiden van de methodes en acties, en hun resultaten buiten het project om, teneinde de belanghebbenden te sensibiliseren en de beweging uit te breiden. Met de hulp van de partners van het project die expert zijn op het vlak van lokale ontwikkeling (IMOG, IDEA en Extracité) en externe consultants konden de culturele actoren profiteren van kennis die hen hielp bij het opbouwen van een gemeenschappelijk referentiekader bestaande uit diagnostiek, studies, evaluatie-instrumenten en een handvest dat verder kon worden verspreid. Dit collectieve en grensoverschrijdende denkwerk bood de partners de mogelijkheid op één lijn te komen zitten en is een essentiële voorbereidende stap gebleken, een hulpmiddel bij de besluitvorming voordat concrete acties worden opgezet. Aan de acties werd gezamenlijk of individueel gewerkt, afhankelijk van de verwachtingen en behoeften van de partners. Deze hadden betrekking op milieubehoud (beheer en vermindering van afval, behoud van natuurlijke rijkdommen, vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, met name via de transport- en voedselproblematiek, behoud van de biodiversiteit, sociale insluiting (fysieke toegankelijkheid van plaatsen en evenementen, toegankelijkheid van prijzen, bestrijding van ongelijkheid, toegang tot cultuur voor iedereen, totstandbrenging van sociale banden, solidariteitsacties, opleidingsacties, preventie van gezondheidsrisico’s) en de ontwikkeling van een duurzame economie (bevordering van de lokale economie, de korte keten, alternatieve economieën zoals de sociale en solidaire economie, kredietverlening en mutualisering, alsook steun voor innovatie). De partners hadden ook als doel om het erfgoed van de Euroregio in de verf te zetten en hebben bijgedragen tot de bevordering van het toerisme in de streek. In totaal werden een honderdtal acties uitgevoerd door de partners aan weerszijden van de Frans-Belgische grens en de regionale grenzen in België. Tot slot, wat zou de reikwijdte van het project zijn geweest zonder acties voor de sensibilisering en verspreiding van de goede praktijken? Naast het werk binnen hun organisaties, hebben de partners acties georganiseerd om hun goede praktijken te verspreiden naar andere culturele structuren, evenementen en verenigingen op hun grondgebied en om burgers, met name jongeren, die een essentiële bijdrage leveren aan deze wereldwijde beweging, bewust te maken van het belang van duurzame ontwikkeling. De DEMO-partners hebben zich gemobiliseerd en organiseerden presentaties over het project, infostandjes, workshops, participatieve activiteiten, ecologische bezoeken en ontwikkelden hulpmiddelen voor de sensibilisering om hun boodschap voor een milieuvriendelijkere, meer inclusieve en economisch rechtvaardige en leefbare samenleving over te brengen. In totaal heeft het project 1.684.062 mensen bereikt (waaronder 16.504 mensen in de afgelopen zes maanden). Waarvan: - 1.619.394 mensen die onze locaties en evenementen bezochten - 52.864 mensen van het “grote publiek” werden gesensibiliseerd door middel van workshops, activiteiten en standjes - 2750 professionals en 4120 studenten werden gesensibiliseerd door middel van conferenties en ecologische bezoeken, - 3512 mensen gebruik konden maken van opleidings- en werkgelegenheidsinitiatieven - 1931 teamleden (werknemers en vrijwilligers) die een opleiding rond duurzaamheid hebben genoten. DEMO was een fantastisch avontuur voor de partners. Het heeft hen concrete manieren aangereikt om hun duurzame en verantwoorde praktijken te verbeteren door een nieuwe kijk op samenwerking te geven. Door duurzame en verantwoorde activiteiten te ontwikkelen in samenwerking met de partners van het netwerk, konden gesprekken worden gestart, ideeën en informatie worden gedeeld en konden concepten worden opengesteld waarover de partners niet zouden kunnen beschikken als ze de acties alleen zouden hebben georganiseerd. Tegenwoordig zijn de DEMO-partners de drijvende krachten achter de transformatie in hun gebied doordat ze een dynamiek op gang brengen die, zo hopen wij, uiteindelijk zal leiden tot andere samenwerkingen.