GRENSOVERSCHRIJDEND SAMENWERKINGSPROGRAMMA

Met steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

PATHACOV

Kerngegevens

Projectleider

CHRU Lille - Centre Hospitalier Régional Universitaire de Lille
rue du Professeur Laguesse 6
59037 LILLE
FRANCE

Contactpersoon

Régis Matran

Begindatum

01-10-2018

Einddatum

31-12-2022

Budgettaire elementen

Totaal Budget
4 638 521,60 €

Website:

https://pathacov-project.com/





PATHACOV

Vroegtijdige diagnose van menselijke ziekten door analyse van vluchtige organische componenten in uitgeademde lucht

axe1

Categorie

Project

Specifieke doelstelling van het programma

Versterken van het onderzoek en de innovatie van de grensoverschrijdende zone in de strategische sectoren en de sectoren met een sterke complementariteit

Domein van bijstandsverlening

Onderzoeks- en innovatieactiviteiten in openbare onderzoekscentra en kenniscentra, met inbegrip van netwerking


Onze grensregio’s hebben te kampen met ongelijkheid in de zorgverlening. We merken een stijging van bepaalde ziekten, zoals kanker aan de luchtwegen, terwijl vroegtijdige opsporing de genezingskansen met 15 tot 80% verhoogt.  
Om de toegang van de volledige bevolking aan beide zijden van de grens te verbeteren, ontwikkelt PATHACOV een nieuw aanbod van zorgverstrekking op het gebied van de opsporing. Er wordt een eenvoudige, niet-invasieve, goedkope techniek ontwikkeld om kanker vroegtijdig op te sporen door de analyse van vluchtige stoffen in de adem van de mensen. Vijf ziekenhuiscentra en zes onderzoekslaboratoria slaan de handen in elkaar voor de ontwikkeling van het prototype van een sensor om het risico op kanker bij de grensbevolking aan beide zijden van de grens vroegtijdig op te sporen. De uitdaging van dit project berust op specifieke, complementaire competenties aan beide zijden van de grens. De meerwaarde is de ontwikkeling van een gemeenschappelijke cultuur via de uitwisseling van goede praktijken, innovatieve methoden en eindproducten die ten goede komen aan de grensbevolking en het beleid in de verschillende zones. Met het oog op sensibilisering en de ontwikkeling van deze vroegtijdige opsporing worden realistische scenario’s en een grootschalige communicatiecampagne over het project uitgewerkt in samenwerking met de lokale overheden en diensten voor volksgezondheid, patiëntenverenigingen en alle gezondheidsactoren die dicht bij de bevolking staan.

Rapporteringsdatum 02-02-2024

De eerste twee jaar van het project (2018-2020) stelden de partners in staat de basis te leggen voor de klinische studie gericht op de bemonstering van vluchtige organische stoffen in de adem (VOC's) van 750 longkankerpatiënten en 750 controlepersonen van boven de 18 jaar (250 rokers, 250 ex-rokers, 250 niet-rokers (< 100 levenslange sigaretten)). De rekruteringscentra voor de klinische studie zijn de volgende: Universitair Ziekenhuis van Rijsel, Universitair Ziekenhuis van Amiens-Picardie, Teissier-kliniek in Valenciennes, Universitair Ziekenhuis van Rouen, Universitair Ziekenhuis van Reims, Universitair Ziekenhuis van Arras, Universitair Ziekenhuis van Saint-Quentin. De rekrutering van de 750 controlepersonen werd eind 2021 afgerond, zodat er geen rekrutering meer is gepland in het Pasteur Instituut van Lille voor dit publiek. Als gevolg van de COVID-19-epidemie moest de klinische studie helaas worden opgeschort tussen maart en juli 2020. Hoewel de klinische activiteit in de pneumologie nog steeds te lijden heeft onder het virus, is het klinisch onderzoek in de bovengenoemde centra actief en weer open. Ondanks de epidemiegolven hebben de teams van het ziekenhuis alles in het werk gesteld om deze studie in alle veiligheid te kunnen blijven aanbieden aan vrijwilligers (patiënten of controlepersonen). Bovendien zijn talrijke acties ondernomen om de aanwerving te bespoedigen door deze studie in nieuwe centra aan te bieden: contact opnemen met nieuwe ziekenhuizen, evaluatie van het aanwervingspotentieel, aankoop van nieuwe VOC-verzamelingsapparatuur, enz. In afwachting van de resultaten van deze ongeëvenaarde studie trachten de partners nieuwe sensoren te ontwikkelen die specifiek reageren op de families van VOC's die in de wetenschappelijke literatuur zijn geïdentificeerd als potentiële markers van bronchopulmonaire kanker. Deze sensoren zullen het hoogtepunt zijn van de uitzonderlijke know-how van erkende plaatselijke spelers op het gebied van de detectie, versterking en verwerking van zeer zwakke elektrische signalen. Het zal er dan om gaan tussen deze gedetecteerde elektrische signalen de signalen te onderscheiden die overeenkomen met de VOC's waarvan wij vermoeden dat zij markers van bronchopulmonale kanker zijn. Van oktober 2018 tot maart 2021 zijn talrijke resultaten behaald, zowel op het gebied van de synthese van materialen als op het gebied van de produktie van sensoren en hun vermogen om bepaalde VOC's van belang te detecteren. In 2022 werd een tussentijdse statistische studie uitgevoerd over de resultaten van de analyse van de VOS die zijn aangetroffen in de uitgeademde lucht van 400 proefpersonen (300 controles, 100 patiënten). Zodra de eerste interessante VOC's zijn geïdentificeerd, zal dit werk ons in staat stellen een gemakkelijk te gebruiken screeningtoestel te ontwikkelen voor de vroege opsporing van bronchopulmonale kanker bij risicogroepen (b.v. rokers ouder dan 50 jaar). Het project heeft een website in het Frans en het Nederlands (https://pathacov-project.com/) waarmee het doelpubliek de voortgang van het project kan volgen. Eenmaal per jaar wordt een nieuwsbrief verspreid onder de wetenschappelijke en medische gemeenschap met belangstelling voor het onderwerp, op Frans-Belgisch grondgebied. Parallel daaraan heeft het consortium sinds 2018 tal van communicatieacties op touw gezet, met -de deelname van de actoren van het project aan nationale en internationale evenementen (BioFIT 2018, MedFIT 2019 en 2020), wetenschappelijke en medische evenementen (medisch symposium Innovations in diagnosis and therapy 2018, IMT Nord-Europe workshop on electronic sensors 2019, SLS conference on algorithmic processing of mass data 2019) of andere nationale (bv. Wereldkankerdag georganiseerd in Parijs op 4 februari 2019) en lokale (wetenschapsfestivals) evenementen. - de organisatie van drie PATHACOV-workshops, één in december 2018 bij de lancering van het project, de tweede in december 2020 tijdens MedFIT 2020 (videoconferentie) met een concretere presentatie van het belang van vluchtige organische stoffen voor gezondheidsonderzoek en therapeutische follow-up op 8 december 2020, en de laatste in Brugge op 5 september 2022 tijdens een workshop gewijd aan het thema screening. - Het inschakelen van institutionele actoren en meer in het bijzonder, via het CHU Lille, het Agence Régionale de Santé des Hauts-de-France. - de organisatie van de slotdag van het project op 6 december 2022 in het Universitair Ziekenhuis van Lille (persconferentie en slotconferentie). In maart 2022 was het PATHACOV-consortium betrokken bij 6 nieuwsberichten, 40 artikelen, 4 tv/radio-interviews en de productie van een video. PATHACOV heeft inderdaad geprofiteerd van een zeer goede media-aandacht kort voor het uitbreken van de COVID-19-pandemie. Een video over het project, geproduceerd door het Universitair Ziekenhuis van Rijsel, werd in december 2019 - januari 2020 bijna 20 000 keer bekeken en gedeeld op tal van sociale netwerken. Op basis van deze reactie besloten de partners de video in het Engels en het Nederlands te ondertitelen en alle 3 versies van de video online te zetten op hun website. De media-aandacht was aanzienlijk in de aanloop naar Wereldkankerdag (4 februari) - een periode waarin verschillende radio- en tv-reportages en persartikelen werden uitgezonden. In 2022, lokale kranten (La Libre, La Province), opnieuw de aandacht gevestigd op de deelneming van multidisciplinaire teams aan de ontwikkeling van een elektronische neus die in staat is bronchopulmonale kankers vroegtijdig op te sporen. Na de slotdag van het project (6/12/2022) heeft een groot aantal persartikelen en 3 tv/radio-interviews het PATHACOV-project grote bekendheid gegeven. Het PATHACOV-project is nu afgelopen. De klinische studie blijft echter patiënten werven om het doel van 750 patiënten te bereiken. Dankzij de betrokkenheid van de ziekenhuizen kunnen we een zeer hoog wervingspercentage handhaven. Op 31 december 2022 waren alle 750 controles geworven en 479 patiënten ingeschreven. Het slotevenement van het project vond plaats op 6 december 2022 en kreeg veel media-aandacht. Aarzel niet om ons nieuws te volgen op de projectwebsite: https://pathacov-project.com/! Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met de projectleider en coördinator van het PATHACOV-project: francois.sihrener@chu-lille.fr