Rapporteringsdatum 11-05-2023

Het project VALYS liep van 1 oktober 2016 tot 31 maart 2022. De ambitie van het project was om de Leievallei te ontwikkelen op basis van de gebiedsvisie die werd uitgewerkt binnen Interreg IV (project Corrid’Or) aan de hand van twee krachtlijnen. Enerzijds wou het project de dialoog aangaan met de burger en anderzijds wou het project de landschappelijke en natuurlijke elementen uit de Leievallei versterken. De grensoverschrijdende uitdagingen die aan de basis lagen van het project zijn de druk op de open ruimte en de bedreiging van de ecologische waarden van de Leievallei. VALYS vormde het grensoverschrijdend kader om deze uitdagingen aan te pakken en vorm te geven via acties op verschillende schaalniveaus. Het partnerschap bestond uit het Provinciebestuur West-Vlaanderen (projectleider), Métropole Européene de Lille, Ville de Comines-Warneton, Gemeente Kuurne, Gemeente Wevelgem, Intercommunale Leiedal, Stad Harelbeke, Stad Kortrijk, Stad Menen, Stad Wervik en Provincie Oost-Vlaanderen. Het project startte met drie startmomenten waarbij het gezamenlijke kader nog eens formeel bekrachtigd werd en breed gecommuniceerd aan de grensbevolking. Op 8 oktober 2016 werd een charter tot grensoverschrijdende samenwerking ondertekend door de partners van het project. Vervolgens was er op 9 oktober 2016 een publieksevenement in Marke met 600 deelnemers en op 15 oktober 2016 werd het project nog eens voorgesteld op een boottocht in Deulemont. Op alle drie deze evenementen werd het project VALYS in al zijn facetten voorgesteld en werden zowel partners als burgers bevraagd over hoe zij de Leievallei willen laten evolueren in de komende jaren. De projectstructuur bestond uit begeleidingscomités, een kerngroep, een stuurgroep en verschillende partnervergaderingen. Dit resulteerde is heel wat overlegmomenten doorheen de 4,5 projectjaren. Omwille van COVID-19 werd er echter ook verschillende keren online vergaderd. Een belangrijke onderzoeksvraag voor het project was hoe co-creatie kan worden georganiseerd in de grensoverschrijdende Leievallei op verschillende schaalniveaus. Om een antwoord te formuleren op deze vraag hebben alle partners samen een aanbesteding georganiseerd voor een studie opdracht. De opdracht werd omschreven als het ‘uitwerken en toepassen van een methodiek voor co-creatie binnen het Interreg-project VALYS’ en werd toegekend aan het studiebureau Endeavour-DIFT. Dit traject leidde voor de Leievallei tot een uitgewerkte en direct toepasbare methodiek voor co-creatie, zowel op een macroniveau (voor de ganse vallei) als op een microniveau (concrete inrichtingsprojecten) én naar bijhorende instrumenten. Zowel leitbild, ownership als het uitwerken van een toolbox maken deel uit van dit eindrapport. Naast de opdracht van cocreatie was het de ambitie van het project VALYS om de landschappelijke en natuurlijke elementen uit de Leievallei te versterken. De projectpartners hebben die ambitie waargemaakt door verschillende terreininrichtingen te doen in het kader van het project. Zo is er een nieuwe voetgangersbrug aangelegd in Bousbecque, is er een nieuw ecologisch park aangelegd met de naam "Naturalys" aan de Leieboorden in Comines (France), zijn er inrichtingswerken gebeurd in Deûlémont, werden diverse rustpunten en nieuwe signalisatie geïnstalleerd, werd het Vlaspark in Kuurne ingericht als een stedelijk park aan de monding van de Heulebeek, werd in Comines-Warneton werd een vispaaiplaats ingericht en een educatief parcours aangelegd, zorgde de aankoop van het Spijkerland in Harelbeke voor een kwaliteitsvolle open ruimte met een grote ecologische waarde en werden zowel langs de Geluwebeek in Wervik als langs in de Heulebeekvallei in Wevelgem werd een fietspad aangelegd. Tot slot werd de Heulebeekvallei in Heule heraangelegd en werd een nieuwe toegangspoort gebouwd voor de Pres du Hem in Armentières. Alleen het Barakkenpark Menen moet nog worden aangelegd, maar daar zijn de partners al in verregaande studiefase en is het wachten op de afwerking van de nieuwe fiets- en voetgangersbrug over de Leie.